Dansçı çocuklar, madenciler, sahne...

 Devrimleri belirleyen 'ekonomi-siyaset' olsa da ayaklardan biri de 'sanat'tır. Burjuva devrimi; romanı, tiyatrosu, müziğiyle de geldi, onlar geliştikçe devrim gelişti, devrim durakladıkça ve savruldukça sanat da geri kalarak yozlaşsa da, engellemelere rağmen kendini yeniledi. İlerici sanat geçmişi de içine alarak insanı yeniden yaratıyor aslında her dem.

MÖ 534'te taş yapıların ortasında bir üst sınıf eğlencesi olarak başlayan tiyatro, günümüze kadar öyle evrilmiş ki taş yapılar asansörlü sahnelere, binlerce kişinin izleyici olduğu görkemli mimari yapılara dönüştü, yeri geldi tekrar dışarı çıktı, sokak tiyatrosuyla halkın arasına karıştı. Üst sınıf yozlaştıkça tiyatro eleştirdi, alt sınıflara bu yozluğu gösterdi.

Sinemasını da izlediğimiz Billy Elliot'ın sahnenin büyüsüyle bir başka hal aldığını gördük sanki! Peki sadece sahnenin büyüsü mü? Bir bakalım...

Filmde ne kadar karamsar bir hava, akışın nedenlerini tam algılayamadığımız kapalı kalan bir anlatım, bir 'gösteri' havası vardıysa; bu müzikalde tersine mizahla yoğrulmuş, neşeli, bi o kadar duygusal bir hüznü de barındıran, izleyiciyi saran açık bir anlatım vardı bence. Görsel bir şölen vardı ama "şov" yoktu!

İngiltere Demir Leydi'si Thatcher, özelleştirme ve işsizlik eleştirisi apaçıktı müzikalde ve sendika grevi bitirmişti, ama filmdeki gibi başlar eğik inmiyordu madenciler yeraltına, başı dik işçiler vardı sahnede, baretlerdeki ışıkla kurgulanmış sahne müthişti, "geleceği kuracağız yeniden ışıklar içinde" diyen umutlu işçi sesi vardı.

Sonra çocuklar çocuk gibiydi, 'eşcinsel' de olsa! Dans öğretmeninin ayakları yere basıyordu! 'Ne yapmaya çalıştığı' konusunda netti! Büyükanne pasif değil, neşeli ve zeki idi!

Billy, tek başına zirvede 1 yıldız değil; ailesine de mesleğine de öğretmenine de sahip çıkan, kadirbilir, madencilerin mücadelesiyle bütünleşen bir 'dansçı çocuk'tu! Müzikal tiyatronun zihin açan tekniğinin de sayesinde madencilerle, yaşlıyla, gençle, çocukla kol kola, diğer dansçılarla da işbirliği içinde, yeni yetişenlerle de birlik içinde olunan son sahnelerde verilen mesaj çok yerinde idi.

2buçuk saatlik müzikalin 1 saniyesi boş geçmedi, onlarca sahne ve dekor değişimine rağmen. Dans ve müzik 1 saniye durmadı, hem de onlarca günlük yaşamın öyküleri sahneye dökülürken...

Henüz 'mutlu son ve sonsuza dek' yoktu sahnede (ve yok hayatta) ama karamsarlık da yok, ilerlemek birlik olmak var...

 Sanat iyileştirir, geliştirir, bazen yıkar, yeniden kurar.🌻

Billy Elliot, müzikal 2000


Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

"Nedir Savaş?"

Resim
  …Bırak atom savaşlarını bir an İki komşu arasında sıradan bir savaşı düşün Kimileri yıllar yılı bitmiyor Atılan bombalar, harcanan mermiler Alınteri vergilerden Yakılıp yıkılmış bir şehir Kolayla mı yapılır yeniden Evlerin asansörü merdiveni penceresi Bir düşün serin kanla lütfen Dirilir mi yirmisinde ölen asker, askerler Bir düşün serin kanla, ya da sor bir uzmana Yanıtla şu küçük soruyu rica ederim Aptallık değil de nedir Nedir savaş?” ( 1) Konu savaş’sa orada ‘insan’ yoktur, bilirsiniz. “Harbin ilanı… Siperler… Durup dinlenmek bilmeyen karlar. Öbek öbek insan cesetlerinin kaşla göz arasında karlarla örtülüşü…” Selahattin Enis’in 1930’da yazdığı ve çökmüş İmparatorluk’tan çökmüş insan kesitleri çizdiği “Mahalle” romanı, Mütareke döneminde işgal altındaki İstanbul’da karısı ve 6 aylık bebeğini bırakıp savaşa katılan Rüştü’nün, dört sene sonra ‘evine’ dönüş yolunda karmakarış düşünceleriyle başlıyor. Daha baştan biliyor savaşın ‘ne’ olduğunu. Zira Balkan Savaşı’nda “Sokaklarda asker
Devamı

Kıyamet dedikleri… Kuyruklu olmasın!

 Antik Yunan’dan günümüze akan 30 trajedi ve yazarında ağırlıklı bir “yazgı”cılık varmış, Aiskhylos hariç. “Onun eserlerinde karar vericiler ne Tanrılardır ne başka güçlerdir, yalnızca insandır. Onun kişileri ne istediğini bilen kimselerdir, yaşamı yönlendiren güç, insan olmanın gücüdür.” Tüm Antik kent’lerde olduğu gibi MÖ 500’lerde de Mitolojik Tanrıların hükümranlığında yaşayan Aiskhylos’un Prometheus’u, Zeus’a başkaldırıyor, ateş’i ondan alıp insan’a veriyor, bilimi ve aydınlanmayı, sanatı, duyguyu temsil ediyor. Bu arada Zeus sadece şiddet tanrısı olarak çiziliyor. Aydın yazarların her dem toplumu aydınlatması tesadüf değil ve yazarlar varoldukça “her şey aynı” demek gibi bir lüksümüz yok! Antik Çağ’dan günümüze gerçekliğin yaratımı, yaratımın gerçekliği sayesinde “modern” yaşamı açıklayabiliyoruz, keza bilgi bilinci geliştiriyor, taleplerimiz her defasında ilerleyerek değişiyor.  300 bin yıldır insanlaşmaya evrilen, çeşitli alfabeler yaratarak anlaşma yolları yaratan, insanlığı b
Devamı

Yeryüzü Ozanı’ndan bize kalan…

  “Tutuculuk ezberle başlar. Dinsel öğretimin etkisiyle anlamsız okuma (kıraat) yani seslendirme ve ezber okullara egemen oldu. Bugün de bütün okullarda ezbere yönelindi. Hayli düşündürücü ve anlamlıdır.” 80 darbesinin toplumun üstüne saldığı din sisi’nin okullara bulaştırdığı “tutuculuk-ezber”i “düşündürücü ve anlamlı” bulan Rıfat Ilgaz’ın sözleri o dönemden beri güncelliğini yitirmedi bu ülkede. Ufkumuza bir taş gibi oturtulmaya yeltenilen ÇEDES, Maarif Yasası gibi ucube açılımları planlayıp geleceği de bu sis’le kapatmaya çalışan şebekeye isyan ederken bugün, Ilgaz’ın direncini, eylemliliğini de hatırlıyoruz. Olgunluk, tamlık, sonsuzluk anlamında kullanılan bir sayı; 40! Bu anlamları tam da hakedenlerden biri Rıfat Ilgaz. Onu 40 rakamıyla asıl buluşturan ise 40’lı savaş yıllarının karanlığında kalemiyle, beyniyle mücadele ederek yüreğini ortaya koyması ve 1986’da yazdığı “40 Yıl Önce 40 Yıl Sonra” başlıklı anılarıyla savaş bitse de faşizmin hiç bitmediğini, “açların boyun büktüğ
Devamı